Εναλλασσόμενες εικόνες με πανοραμικές απόψεις

 ορεινών περιοχών και πεδιάδων της Λευκάδας

 με τα κυριότερα σημεία ενδιαφέροντος  

1 / 3

2 / 3

3 / 3

❮ ❯

 

Η χαράδρα του Ρουπακιά & οι γύρω οικισμοί 

 

 

 

 

 

‘Ένα απατηλό φυσικό τοπίο 

 

 

Δύο φωτογραφίες με διαφορά 47 ετών -1965 και 2012- έχει αναρτήσει στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook o Fritz Berger που εργάστηκε για μια δεκαετία (1962-1972) περίπου στα χωριά της ΝΔ Λευκάδας.

Αυτό που εκφράζει παραστατικά η φωτογραφία του 1965 είναι ένας χώρος όπου πραγματοποιείται η κυκλοφορία της εργασίας, ένας χώρος ανταλλαγών. Αυτό που εκφράζεται παραστατικά στην φωτογραφία του 2012, είναι η μετατροπή του χώρου σε λόγγους που έφερε η εγκατάλειψη των αμπελώνων στην Λευκαδίτικη ύπαιθρο. Και συγκεκριμένα στον Δρυμώνα Λευκάδας.

Αυτές τις δύο φωτογραφίες τεμαχίζουν τον χώρο σε δύο διαφορετικές αναπαραστάσεις. Και αποδεικνύουν ακριβώς αυτό. Το τεμαχισμό του χώρου/τοπίου παραπέμποντας σε τεμαχισμούς-ταξινομήσεις στο πεδίο της απασχόλησης, του παραγωγικού μοντέλου, στην χωρική ανακατανομή παραγωγής και κατανάλωσης της αξίας, στην κοινωνική δύναμη ή την αδυναμία της θέσης των ατόμων.

Κι αν αυτές οι αναπαραστάσεις έτσι τεμαχισμένες και κατακερματισμένες στο επίπεδο της πρόσληψης διαιρούν την σκέψη-λόγω της ιστορίας-καθώς αυτές οι οι αναπαραστάσεις ξεκινούν από μια πραγματικότητα για να φτάσουν σε μια άλλη και ερμηνεύονται μέσω παλαιότερων προβλημάτων συνθέτουν μια νέα σύνολη πραγματικότητα, όπου εν γράφονται τα συγκεκριμένα και προκαθορισμένα κοινωνικά και ιδεολογικά της χαρακτηριστικά.

Ιστορικά λοιπόν στο τοπίο του 1965 ως οικονομικό διακύβευμα, οι πολιτικές απορρύθμισης της αγροτικής πολιτικής σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο συρρίκνωσαν τον αγροτικό πληθυσμό, επιδοτώντας μέχρι πριν λίγα χρόνια τις εκριζώσεις των αμπελώνων στο πλαίσιο του κοινοτικού καθεστώτος για το κρασί. Και ως διακύβευμα πολιτικών αγώνων, ακολούθησε η απαξίωση του αγροτικού και συνεταιριστικού και συνδικαλιστικού κινήματος από τις κυβερνήσεις (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ), η από μαζικοποίηση, η μετατροπή τους σε δεξαμενές ψήφων, η ακόλουθη απουσία αγωνιστικών παρεμβάσεων, και η υπεράσπιση των συμφερόντων των μικρομεσαίων αγροτών.

Οι χωρικές δομές δεν είναι ουδέτερες, αντικειμενικές. Η πρώτη, η παλαιότερη φωτογραφία του 1965 δείχνει «αυτό που φαίνεται». Η μεταγενέστερη του 2012 αναπαριστά ένα απατηλό φυσικό τοπίο. Για τις τοπικές κοινότητες η πρόσληψη του αγροτικού χώρου/τοπίου δεν είναι ζήτημα γούστου αλλά ζήτημα κοινωνικής θέσης, αγαθών, προγενέστερης αντίληψης του κόσμου, σημεία αναφοράς δεσμών. Και αυτή η μορφή οικειοποίησης και πρόσληψης του χώρου/τοπίου δεν έχει έναν αφηρημένο μυθικό-συμβολικό χαρακτήρα, αλλά πηγάζει από την κοινωνική οργάνωση που αναπαράγεται από την ανάπτυξη ή την καταστροφή της υλοποιημένης εργασίας και των παραγωγών.Ότι απεικονίζει η φωτογραφία του 2012 είναι η καταστροφή των προγενέστερων κοινωνικών σχέσεων και φανερώνει την διάλυση των παραγόντων της παραγωγής.

 

           

 

ΕΠΟΧΙΚΟ ΛΙΜΝΙΟ ΚΟΙΛΑΔΑΣ ΚΟΜΗΛΙΟΥ

Τα Μεσογειακά εποχικά λιμνία είναι κοιλότητες που, λόγω του γεωλογικού υποστρώματος, συγκρατούν νερό για μεγάλο χρονικό διάστημα. Κάποιους μήνες κατακλύζονται από νερό, γενικά μικρού βάθους, ενώ τους καλοκαιρινούς μήνες ξηραίνονται. Η γρήγορη εναλλαγή ξηρασίας– υγρασίας δημιουργεί συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη ιδιαιτέρων χλωριδικών κοινωνιών που ενίοτε περιλαμβάνουν σπάνια ή/και ενδημικά φυτά. (Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων 2023: κάμερες στραμμένες στις μικρές εποχικές λίμνες του Νέστου.dasarxeio.com)

Τό εποχικό λίμνιο γλυκού νερού στην κοιλάδα του Κομηλιού έιναι καταγεγραμμένο στην βάση δεδομένων για τους νησιωτικούς υγρότοπους της Ελλάδας της WWF, ως έλος κοιλάδας Κομηλιού. Σύμφωνα με το απογραφικό δελτίο είναι ένας φυσικός, εσωτερικός υγρότοπος , 12.5 στρ. γλυκού νερού, σε απόσταση από πλησιέστερο οικισμό(του Κομηλιού) μικρότερη του ενός χλμ νότια – νοτιοδυτικά( 700-800μ.).

Η ακριβής περιγραφή του υγροτόπου με περίοδος αναφοράς πρωτογενών δεδομένων: 4/2010. και απογραφείς τους : Ν. Γεωργιάδης, Φ. Βρεττού έχει ως έξής:

« Πρόκειται για εποχικό λιμνίο γλυκού νερού σε κοιλάδα, σε ύψος 450 περίπου μέτρων από τη στάθμη της θάλασσας. Ο υγρότοπος παρουσιάζει μεγάλο βαθμό φυσικότητας. Η ευρύτερη λεκάνη απορροής χαρακτηρίζεται από ήπιες χρήσεις που αφορούν δενδρώδεις καλλιέργειες και βόσκηση. Πρόκειται για έναν υγρότοπο με κορεσμένο έδαφος που τροφοδοτείται πιθανόν από υπόγειες πηγές. Διατηρεί δυο διακριτά λιμνία, αλλά όλη η περιοχή πλημμυρίζει τον χειμώνα κατά τη διάρκεια των βροχών. Μια τάφρος που διατρέχει τον υγρότοπο τροφοδοτεί με νερό και συνδέει τα δύο λιμνία, το πρώτο εκ των οποίων καλύπτεται από άγρια μέντα και το δεύτερο νοτιότερα κυριαρχείται από αγρωστώδη. Όλη η περιοχή καλύπτεται κυρίως από εποχιακά μονοετή φυτά. Δεν διαπιστώθηκε κάποια απειλή για τον υγρότοπο.»

Ο υγρότοπος προστατεύεται από το π.δ. των μικρών νησιωτικών υγρότοπων (Y224LEF007, ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012).

Άξίες του υγροτόπου: Εκφόρτιση υπόγειων νερών-Κατακράτηση θρεπτικών-Υποστήριξη τροφικών αλυσίδων-Ενδιαίτημα άγριων ειδών ζώων και φυτών-Τροφοληπτική -Αγροτική

Στο σχέδιο αποτυπώνεται η περιοχή της κοιλάδας και η επιφάνεια που καταλάμβάνει ο εποχικός υγρότοπος, καθώς και η επιφάνεια του πλημμυρισμένου εδάφους η οποία ανέρχεται σε 0,91 εκτάρια(ha). Σχεδόν δέκα στρέμματα. Η αξιολίγηση έγινε από επεξεργασία εικόνας  Δείκτη Κανονικοποιημένης  Διαφοράς Νερού  (NDWI) του δορυφόρου Sentinel -2, με ημερομηνία 2-2-2023 και νεφοκάλυψη 22%.

Πρώτη δημοσίευση dasarxeio.com

Μνημειακό σύνολο του αγροτικού χώρου Εγκλουβής

    Στην περιοχή Χορτάτων, στην Λευκάδα, ονομασία περιοχής NATOURA, όπου αναπτύσσονται σημαντικά είδη χλωρίδας, στην ανατολική πλευρά του κεντρικού ορεινού τμήματος της Λευκάδας, στην θέση Βουνί Εγκλουβής σε μία έκταση 10 ha, βρίσκεται το μνημειακό σύνολο του αγροτικού χώρου Εγκλουβής Ο οικισμός των βόλτων με τα αλώνια. Ο οικισμός χρησιμοποιούνταν από τον Ιούνιο μέχρι το Σεπτέμβρη-Οκτώβρη, κατά την εποχική μετοικεσία, των κατοίκων της Εγκλουβής, καθώς στο οροπέδιο αυτό υπήρχαν τα κτήματα τους, με αμπέλια, δημητριακά και όσπρια. Οι άνθρωποι έμεναν εκεί, ασχολούμενοι με τις γεωργικές εργασίες και τα κοπάδια.

Το μνημειακό σύνολο αναπτύσσεται σε μέγιστο υψόμετρο τα 941 μ. και ελάχιστο τα 885 μ. και μέσο υψόμετρο 902 μ.

Το σύμπλεγμα βόλτων και αλωνιών αναπτύσσονται σε δύο πρανή που συγκλίνουν με ήπιες κλίσεις, μεταξύ δύο λόφων, από βορρά προς νότο.

Απαριθμούνται περίπου περί τους 75 βόλτους και περίπου 100 αλώνια. Ο Πανταζής Κοντομίχης υπολογίζει πάνω από 150 «βόλτα».

Οι βόλτοι ή τα βόλτα ήταν θολωτές πέτρινες κατασκευές σε σχήμα φούρνου (εσωτερικά), στον τύπο του ασβεστοκάμινου. Έχουμε τρεις τύπους βόλτων: Τα μονοθάλαμα (απλά,τα διπλά ή δίδυμα και τα τρίδυμα (τριπλά, τρισχιδή). (Πανταζής Κοντομίχης)

Σε ένα δείγμα 81 αλωνιών που ήταν δυνατό να αποτυπωθούν από δορυφορική εικόνα του Google Earth, το εμβαδόν των περισσοτέρων, βρίσκεται στο μέσο όρο των 141,35 τ.μ. Ο υψηλότερος μέσος όρος επιφάνειας και η μεγαλύτερη συγκέντρωση του δείγματος βρίσκεται στον αυχένα των πρανών και προς το νότιο πρανές, εκεί που το ανάγλυφο δεν παρουσιάζει εξάρσεις, διευκολύνοντας την κατασκευή, περιορίζοντας τις δυνάμεις τριβών που δημιουργούνται όταν ο άνεμος έρχεται σε επαφή με το έδαφος, ενώ είναι ανοιχτό στον ορίζοντα και στην διευθύνσεις από τις οποίες πνέει ο άνεμος.ούτως ώστε να ευνοείται το λίχνισμα κατά την περίοδο του αλωνίσματος.

Υπήρχαν επίσης -και υπάρχουν και σήμερα- δεκάδες πηγάδια.

Για το μνημειακό σύνολο δεν υπάρχουν πολλές γραπτές αναφορές,και όσες υπάρχουν, αναφέρονται κυρίως στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του παλαιό οικισμού, και αφορούν κυρίως τους βόλτους.

Ήδη από τα πρώτα χρόνια της Ενετοκρατίας, θα πρέπει να υπήρχαν εκεί οι πρώτες καλύβες, ωστόσο τα διακριτά του γνωρίσματα, ο χώρος θα πρέπει να τα πήρε την περίοδο της Αγγλοκρατίας. Τραχύς, αρχαϊκός, όμοιος με πρώτο οικισμό ξακρίζει στο οροπέδιο ανοιχτός στους ανέμους, αφού σε όλο το τμήμα της έκτασης το ανάγλυφο δεν παρουσιάζει απότομες εξάρσεις ή βυθίσεις ή αλλαγές στην κλίση, έχοντας προς τα ανατολικά απεριόριστη θέα στο εσωτερικό αρχιπέλαγος του Ιονίου,το Μεγανήσι, τον Κάλαμο και τις κλίνουσες προς τον Μύτικα, πλαγιές των Ακαρνανικών.